Η αγαπημένη μου διαδρομή για περπάτημα στη Μύκονο είναι αυτή από το Μοροέργο της Φτελιάς που είναι το σπίτι μας, μέχρι το χωριό της Άνω Μεράς με τα πόδια. Με ανακουφιστική«εμμονή» στον πατροπαράδοτο τρόπο ζωής, η Άνω Μερά, το μοναδικό χωριό της Μυκόνου, βρίσκεται στον αντίποδα της κοσμοπολίτικης και πολύβουης Χώρας. Δεν έχει ταίρι, αφού δεν υπάρχει Κάτω Μερά. Αφού χαζέψουμε την ομορφιά της Φτελιάς στα δεξιά μας – που κάποτε ήταν μόνο για τους σέρφερς και τώρα κρατάει τα σκήπτρα ως απόλυτο hot spot για μπάνιο- και περάσουμε το βυζαντινό κάστρο κάνουμε στάση απαραίτητα στον Άγιο Βλάσσιο για κεράκι.
Δίπλα έχει ένα μεγάλο περιστερεώνα και ένα ιδιότυπο προϊστορικό ταφικό μνημείο, αποτελούμενο από ένα μεγάλο γρανιτόλιθο που υψώνεται 3μ. Λίγο πιο κάτω η γυναικεία μονή του 18ου αιώνα, τυπικό δείγμα μοναστηριακής αρχιτεκτονικής των Κυκλάδων οφείλει το όνομά της στον ομώνυμο γειτονικό λόφο (“Παλιόκαστρο”) που στέφεται από μεσαιωνικό κάστρο (αρχαίο Βυζαντινό και στη συνέχεια ανακαινισμένο από τους Γκίζι) . Είναι θεμελιωμένο επάνω σε εμφανή λείψανα αρχαίας οχύρωσης και έχει φραγκόσυκα παντού. Ο Γιώργος Μπαλτάς πήρε σοβαρά το trekking όπως βλέπετε από την αθλητική αμφίεση.
Στην περιοχή μας, τέλος πάντων, αναγνωρίζεται η μια από τις δυο αρχαίες πόλεις της Μυκόνου.
Φτάνοντας στην Άνω Μερά έχουν φτιάξει συμπαθητική καφενεία και παντοπωλεία. Επίσης χουρέι υπάρχει και ATM και το καλύτερο φαρμακείο έβερ.
Κρι Κρι για φινάλε!
Πρόκειται για το μοναδικό χωριό του νησιού, καθώς για τους ντόπιους η λέξη έχει την έννοια μιας αυτόνομης κατοικίας δίπλα σε ένα χωράφι, από το οποίο ο ιδιοκτήτης εξασφαλίζει νερό και γεωργικά προϊόντα. Κατά το παρελθόν, όσοι μετακινούνταν -με τα γαϊδούρια- έλεγαν «ανεβαίνω» στην Άνω Μερά, ενώ ακόμα και σήμερα οι οδηγοί ταξί χρησιμοποιούν τη φράση «πάω Πάνω», όταν κατευθύνονται προς τα εκεί. Tα βράδια τα περνάμε στην κεντρική πλατεία, πεζοδρομημένη το 2001 ευτυχώς για τα παιδιά που παίζουν ανενόχλητα. Γύρω της συγκεντρώνονται παραδοσιακά καφενεία και ταβέρνες και κάθε χρόνο παλεύουμε να βρούμε το καλύτερο. Παράδεισος για τους λάτρεις της σούβλας και της ψησταριάς!
Ακριβώς μπροστά στην πλατεία, την προσοχή μας πάντα τραβάει η ολόλευκη μονή της Παναγιάς της Τουρλιανής.
Σύμφωνα με την παράδοση πήρε το όνομά της από τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Τουρλιανής, φιλοτεχνημένη από τον ευαγγελιστή Λουκά. Η τελευταία βρέθηκε να επιπλέει στην παραλία του Τούρλου, κοντά στη Χώρα, στις αρχές του 16ου αι. Τώρα το πώς κατέληξε στην Άνω Μερά, λένε, πως ήταν εξαιτίας των πειρατών. Ήταν τότε που σκόρπιζαν τον τρόμο στα νησιά, λεηλατώντας τις περιουσίες των κατοίκων τους, κι έτσι οι Μυκονιάτες αναγκάστηκαν να μεταφέρουν αυτό το ιερό κειμήλιο στον οικισμό, για να μην είναι ορατό από θαλάσσης. Εν έτει 1547, δύο Παριανοί μοναχοί που κατέφυγαν στη Μύκονο ίδρυσαν την πρώτη εκκλησία και τα κελιά. Ωστόσο, αυτό που έμεινε χαραγμένο με ανεξίτηλα χρώματα στα τεφτέρια της ιστορίας ήταν το όνομα του δραστήριου ηγούμενου Ιγνάτιου Μπάσουλα, αφού υπήρξε μεγάλος ευεργέτης της μονής. Συγκεκριμένα, το 1767 του επιβλήθηκε να αποσυρθεί στο μοναστήρι της Παναγίας της Τουρλιανής και να αναλάβει την ανακαίνισή του, προκειμένου να μην τον αφορίσει το Πατριαρχείο, μιας και είχε συλλειτουργήσει με τον πάπα στη Φλωρεντία. Το κτίσμα ανεγέρθηκε με χρήματα της προσωπικής του περιουσίας με τη συνδρομή των Ανωμεριτών, ενώ από το ίδιο «ταμείο» πληρώθηκαν και τα εντυπωσιακά ξυλόγλυπτα των Φλωρεντινών τεχνιτών.
Σήμερα η Παναγιά η Τουρλιανή, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του χωριού αλλά και ολόκληρης της Μυκόνου. Μάλιστα, τα τελευταία δύο χρόνια λειτουργεί αναδιαμορφωμένο το Εκκλησιαστικό Μουσείο, όπου έχουν συγκεντρωθεί κειμήλια από τον 17ο αι., άμφια, εικόνες, χειρόγραφα κ.λπ. Το καλοκαίρι είναι επισκέψιμο 10:00-13:00 και 15:00-19:00 (τηλ. 22890 71249, 71346).
Μία βόλτα προς τα Πάνω θα σας κάνει να επαναπροσδιορίσετε τα δεδομένα σας για το νησί – όποια και να είναι αυτά. Με καλό φαγητό στις ανωμερίτικες ψησταριές της πλακοστρωμένης πλατείας και μπάνιο στις νότιες παραλίες, θα ξεφύγετε για λίγο από τους έντονους ρυθμούς της Χώρας… Θα έχετε ζήσει σε μια «άλλη» Μύκονο, αυτή που ζούμε εμείς που κυριολεκτικά πατάμε σπάνια το πόδι μας σε χώρες και ψαρρούδες πάσχοντας από αγοραφοβία..
To καλοκαίρι συνεχίζεται μέχρι September 11..
